|| ઘર || મોઢેશ્વરી માં નું પ્રાગટય || મોઢેરાનો ઇતિહાસ || મોઢની ઉત્પત્તિ || મોઢેશ્વરી માં ના મંદિરો || મોઢ-બ્રાહ્મણ || મોઢ-વણિક || મોઢ-માંડલિયા || મોઢ-મોદી || મોઢ-પટેલ || જયેષ્ઠીમલ્લ || સંપર્ક ||

                ધર્મારણ્યમાં કર્ણાટ નામનો દૈત્યનો ખૂબ જ ત્રાસ હતો. તેનાથી પ્રજા હેરાન પરેશાન થઇ ગઇ હતી. તે બ્રાહ્મણોના હોમ-હવનમાં વિઘ્ન કરતો. સ્ત્રી-પુરૂષોના જોડાને ત્રાસ આપતો. દંપતીને ઉપાડી જતો અને બાળકોને ખાઈ જતો. આ દૈત્યના ત્રાસથી સૌ બ્રાહ્મણો ભેગા મળી શ્રીમાતા પાસે ગયા. શ્રીમાતાએ બ્રાહ્મણોની કથની સાંભળી ખૂબ જ ક્રોધીત થયા. તેમના ક્રોધને કારણે તેમના મુખમાંથી અગ્નિ જવાળાઓ પ્રગટી અને તેમાંથી માતંગી (મોઢેશ્વરી) નામની શક્તિ પ્રગટ થઇ. તેનું સ્વરૂપ શ્યામ હતું. મુખ ભયંકર હતું. નાક સુંદર હતું. તેમણે લાલ ફૂલોની માળા પહેરેલ હતી. માતંગીને ૧૮ હાથ હતા. તે હાથમાં ધનુષ્યબાણ, ત્રિશુલ, કમંડળ, શંખ, પાશ, ફરશી, છરો, ગદા તથા શસ્ત્ર-અસ્ત્ર વિગેરે ધારણ કરેલ હતા. શ્રી માતંગી માતાજીએ કર્ણાટ દૈત્યનો વધ કર્યો. (અન્ય કથા પ્રમાણે માતંગી માતાની બહેન શ્યામલાને હાથે કર્ણાટનો વધ થાય છે.) કર્ણાટના વધ વખતે મહાદેવ ત્રીજ હતી. તે દિવસથી મોઢેશ્વરી માઁ નો ઉત્સવ કર્યો. દુધપાક, લાડુ અને નૈવેધ કર્યાં. તે દિવસથી મોઢેશ્વરી માઁ મોઢના કુળદેવી ગણાયા અને દર વરસે મહાસુદ ૧૩ ના મોઢેરા ખાતે મોઢેશ્વરી માઁ નો પાટોત્સવ ઉજવાય છે.

મહા વદ ૧૪ ના શ્રી ધર્મેશ્વર મહાદેવના મંદિરમાં લઘુરુદ્ર તથા ત્રણ પહોરની પુજા થાય છે.